Fraszki

|
Odsłony: 1591

    Większość fraszek Kochanowskiego powstała  w okresie dworskim, a więc między rokiem 1559 a 1570, wiele też zostało napisane w okresie czarnoleskim ( 1570-1584).       W sumie ponad trzysta utworów. Pierwsze, dworskie, stanowią niezwykle interesujący obraz życia na dworach szesnastowiecznej Rzeczpospolitej, gdzie poeta spędził ponad dziesięć lat swojego życia. W tym czasie Kochanowski  poznał dokladnie obyczaje dworskie, życie codzienne zamożnej szlachty i magnaterii, spotkał wielu interesujących i , nierzadko, dziwacznych ludzi. Sportretował to we fraszkach, raz poważnie, częściej zaś z przymrużeniem oka.

Na Konrata

Milczycie w obiad, mój Panie Konracie,

Czy tylko na chleb gębę swą chowacie?

 

Na nabożną

Jesli nie grzeszysz, jako mi powiadasz,

Czego się, miła, tak często spowiadasz?

 

O doktorze Hiszpanie

"Nasz dobry doktór spać się od nas bierze,

Ani  chce z nami doczekać wieczerze".

"Dajcie mu pokój, najdziem go w pościeli,

A sami przedsię bywajmy weseli".

"Już po wieczerzy, pójdźmy do Hiszpana!"

"Ba, wierę, pójdźmy, ale nie bez dzbana".

"Puszczaj, doktorze, towarzyszu miły!"

Doktór nie puścił, ale drzwi puściły.

"Jedna nie wadzi, daj ci Boże zdrowie!"

"By jeno jedna"- doktor na to powie.

Od jednej przyszło aż więc do dziewięci,

A doktorowi mózg się we łbie mąci.

"Trudny (powiada) mój rząd z tymi pany,

Szedłem spać trzeźwio, a wstanę pijany". 

 

Fraszka to utwór poetycki niewielkich rozmiarów, przeważnie o charakterze żartobliwym, błahym i radosnym, lecz poruszającym także problematykę filozoficzną, refleksyjną bądż miłosną. Nazwę tę wprowadził właśnie Jan Kochanowski i to jemu poezja polska zawdziędza ten gatunek literacki.